Walczmy o komfort wewnątrz obiektu

Zmiany klimatyczne stawiają przed zarządcami budynków i służbami technicznymi nowe wyzwania. Coraz częstsze fale upałów oraz ekstremalne zjawiska pogodowe zmuszają nas do ponownego przemyślenia sposobu, w jaki projektujemy i zarządzamy budynkami. Celem jest utrzymanie komfortu termicznego użytkowników, przy jednoczesnej optymalizacji zużycia energii i minimalizacji negatywnego wpływu na środowisko.

Podstawową kwestią w kontekście komfortu cieplnego oraz zapotrzebowania na chłód budynku jest izolacyjność przegród. Nie bez powodu na przestrzeni ostatnich 15 lat maksymalny dopuszczalny współczynnik przenikania ciepła dla ścian zewnętrznych zmienił się z 0,3 [W/m2K] w 2009 roku na 0,2 [W/m2K] w roku 2024. 

Skuteczna izolacja nie tylko zatrzymuje ciepło w chłodniejsze miesiące, ale również ogranicza przedostawanie się ciepła do wnętrza budynku w upalne dni. Ocieplenie ścian, dachów i fundamentów, a także zastosowanie nowoczesnych okien o niskim współczynniku przenikania ciepła to podstawowe działania, które znacząco poprawiają parametry termiczne budynku. Korzystne jest również zastosowanie zewnętrznych osłon przeciwsłonecznych, takich jak folie termoizolacyjne, żaluzje, rolety czy markizy, a także zielonych dachów i fasad, które pochłaniają promieniowanie słoneczne.

O rodzajach nowoczesnych systemów chłodniczych oraz dostępnych technologiach wytwarzania chłodu napisano bardzo obszernie w artykule „Fizyka chłodzenia”. Wspierać je powinny systemy zarządzania budynkiem. Nowoczesne systemy BMS mogą automatycznie dostosowywać parametry urządzeń nie tylko do aktualnych warunków pogodowych, ale także do przyszłych warunków na bazie prognoz meteorologicznych. 

Ma to niebagatelne znaczenie zwłaszcza w kontekście wciąż niedocenianych systemów przewietrzania, które mogą być najprostszym i najmniej energochłonnym systemem wykorzystywanym do schładzania budynków, nie wymagającym wielkich nakładów inwestycyjnych. Systemy takie są doskonałym rozwiązaniem awaryjnym, zabezpieczającym na wypadek okresowego braku dostępu do chłodu. 

Możliwość zastosowanego systemu przewietrzania i jego rodzaj to kwestia bardzo indywidualna, a przy jego doborze należy brać pod uwagę wymagania dotyczące m.in. ochrony przeciwpożarowej, możliwość występowania substancji szkodliwych, uciążliwych zapachów i wymaganej czystości powietrza. Pierwszym krokiem powinno być sprawdzenie czy istniejąca instalacja wentylacyjna jest wykonana w taki sposób, by mogła pracować w trybie przewietrzania.

Ustawodawca wskazuje, że w instalacjach wentylacji mechanicznej ogólnej nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji komfortowej o wydajności 500 m3/h i więcej należy stosować urządzenia do odzyskiwania ciepła z powietrza wywiewanego o sprawności temperaturowej co najmniej 50%. Wymaganie to powstało w kontekście odzysku ciepła w okresie zimowym. W okresie letnim, gdy zależy nam na schłodzeniu budynku, urządzenie wentylacyjne powinno mieć możliwość obejście wymienników ciepła w korzystnych warunkach pogodowych np. nocą, gdy temperatura na zewnątrz spada. Alternatywnym rozwiązaniem mogą być systemy przewietrzania grawitacyjne na bazie klap lub świetlików dachowych.

Modernizacja istniejących budynków w obliczu zmian klimatycznych jest nie tylko koniecznością, ale także szansą na poprawę komfortu użytkowników oraz optymalizację kosztów. Dostosowanie budynków do nowych warunków klimatycznych poprzez poprawę izolacji, modernizację systemów HVAC, wprowadzenie inteligentnych systemów zarządzania energią pozwala nie tylko na zmniejszenie zużycia energii, ale także na zapewnienie długotrwałej wartości nieruchomości.

Działania te przyczyniają się również do ograniczenia wpływu na środowisko naturalne, co jest kluczowe w kontekście globalnych działań na rzecz ochrony klimatu.